Tymczasowe aresztowanie zwykle stosuje się w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a wyjątkowo także w celu zapobiegnięcia popełnieniu przez oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa. Można je stosować tylko wtedy, gdy zebrane dotychczas dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo.
W postępowaniu przygotowawczym środki zapobiegawcze można stosować tylko względem osoby, wobec której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów. Co istotne, tymczasowe aresztowanie może nastąpić tylko na mocy postanowienia Sądu - w postępowaniu przygotowawczym areszt tymczasowy stosuje się na wniosek prokuratora a stosowne postanowienie o zastosowaniu aresztu tymczasowego wydaje Sąd Rejonowy w którego okręgu prowadzi się postępowanie, a w wypadkach niecierpiących zwłoki także inny sąd rejonowy. Po wniesieniu aktu oskarżenia tymczasowe aresztowanie stosuje Sąd, przed którym sprawa się toczy. Co istotne to w postanowieniu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania sąd musi określić czas jego trwania, a ponadto oznaczyć termin, do którego aresztowanie ma trwać - o czym będę dla Państwa jeszcze szczegółowo pisał. Obowiązek każdorazowego oznaczenia terminu stosowania tymczasowego aresztowania trwa do uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie. W przedmiocie tymczasowego aresztowania po wydaniu orzeczenia kończącego postępowanie orzeka sąd, który wydał to orzeczenie, a w razie przekazania sprawy do drugiej instancji – sąd odwoławczy.
Musisz wiedzieć że że tymczasowe aresztowanie jest najbardziej dolegliwym środkiem zapobiegawczym i nie stosuje się go, jeżeli wystarczający jest inny środek zapobiegawczy np. - dozór policji. Dodatkowo stosując tymczasowe aresztowanie, sąd może zastrzec, że środek ten ulegnie zmianie pod warunkiem złożenia, nie później niż w wyznaczonym terminie, określonego poręczenia majątkowego. Aby w ogóle możliwe było zastosowanie środków zapobiegawczych, w tym tymczasowego aresztowanie musi zostać spełniona ogólna przesłanka tj. musi istnieć duże prawdopodobieństwo popełnienia przez oskarżonego (podejrzanego) zarzucanego mu przestępstwa. Po spełnieniu wyżej wskazanej przesłanki ogólnej, sąd orzekając o zastosowaniu tymczasowego aresztowania będzie badał wystąpienie chociaż jednej z przesłanek szczególnych. Pierwszą z nich tj. z przesłanek szczególnych jest uzasadniona obawa ucieczki lub ukrycia się podejrzanego/oskarżonego zwłaszcza wtedy, gdy nie można ustalić jego tożsamości albo nie ma on w kraju stałego miejsca pobytu. Obawa ucieczki lub ukrycia się będzie więc spełniona m.in. w przypadku, gdy oskarżony już wcześniej przygotowywał się do ucieczki lub ujawnione okoliczności wskazują na duże prawdopodobieństwo wystąpienia takich prób, jak również w przypadku, gdy oskarżony ukrywał się przed organami ścigania. Podkreślenia przy tym wymaga, że z uzasadnionej obawy musi wynikać zamiar oskarżonego uniknięcia odpowiedzialności karnej.
Kolejną przesłanką szczególna jest uzasadniona obawa, że oskarżony będzie nakłaniał inne osoby do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudniał postępowanie karne. Oprócz literalnie wyżej wskazanych zachowań oskarżonego jako bezprawny sposób utrudniania postępowania karnego można dodatkowo wymienić – niszczenie dowodów, zacieranie śladów, fałszowanie dowodów, kierowanie gróźb karalnych pod adresem świadków itp. Ponadto, jeżeli oskarżonemu zarzuca się popełnienie zbrodni lub występku zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 8 lat, albo gdy sąd pierwszej instancji skazał go na karę pozbawienia wolności nie niższą niż 3 lata, potrzeba zastosowania tymczasowego aresztowania w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania może być uzasadniona grożącą oskarżonemu surową karą. Powyższą przesłankę surowości kary, należy oceniać z połączeniu z obawą bezprawnego utrudniania postępowania karnego. Jest to swoistego rodzaju domniemanie, które z uwagi na wysoką karę, jaka grozi za przestępstwo stawiane oskarżonemu prowadzi do uznania, że będzie on podejmował bezprawne działania w celu poprawienia swojej sytuacji procesowej. Jednakże z doświadczenia wynika, że sądy stosują tę okoliczność jako samoistną przesłankę do zastosowania tymczasowego aresztowania. Dodatkowo, w myśl przepisów kodeksu postępowania karnego, środek zapobiegawczy można wyjątkowo zastosować także wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony, któremu zarzucono popełnienie zbrodni lub umyślnego występku, popełni przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub bezpieczeństwu powszechnemu, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził.
W razie jakichkolwiek wątpliwości dotyczących przedstawionego zagadnienia zawsze warto skontaktować się z profesjonalistą który dokładnie wytłumaczy i pomoże w danym, określonym przypadku - jak zawsze służę pomocą:
tel. 531-235-121
e-mail:kotuszynski@op.pl
www.kotuszynski.pl
Serdecznie zapraszamy do współpracy!
ADWOKAT MIKOŁAJ KOTUSZYŃSKI
Kancelaria Adwokacka Mikołaj Kotuszyński Adwokat Cieszyn, Prawnik Cieszyn, Porady prawne, rozwody, alimenty, prawo karne, podział majątku ul. Kraszewskiego 9, 43-400 Cieszyn
tel: 531-235-121; e-mail: kotuszynski@op.pl
